Jednym z gości specjalnych XI Forum III Wieku był Krzysztof Balon, Wiceprzewodniczący Grupy III Różnorodność Europy, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno -Społecznego (EKES) w Brukseli. Podczas inauguracji Forum III Wieku, która odbyła się 4 września 2019 r. w auli Biblioteki Państowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu zapoznał zebranych z tematem „Prawa osób starszych: dostęp do podstawowych usług jako wyzwanie dla polityki europejskiej i niezbędny element sprawiedliwości społecznej”.

Krzysztof Balon aktywnie działa zarówno w EKES jak i w innych organizacjach zajmujących się sprawami społecznymi. Jest m.in. Dyrektorem Wykonawczym Parytetowego Stowarzyszenia Współpracy Polsko-Niemieckiej i Europejskiej EUROSOZIAL, której zadaniem jest rozwijanie współpracy między socjalnymi organizacjami pozarządowymi w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Działa również w Polskim Komitecie Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu EAPN. Pełni również funkcję Członek Rady Działalności Pożytku Publicznego przy Kancelarii Premiera. 

fot. Konrad Kaczmarek

Nasz gość w krótkim wystąpieniu noszącym tytuł „Prawa osób starszych: dostęp do podstawowych usług jako wyzwanie dla polityki europejskiej i niezbędny element sprawiedliwości społecznej” odniósł się do problemów, którymi zajmuje się miedzy innymi Komitet Ekonomiczno-Społeczny w Brukseli. EKES to organ opiniotwórczy i doradczy Unii Europejskiej wypracowujący stanowiska dla Komisji Europejskiej, Rady Europy czy Parlamentu Europejskiego. Jednym z jego zadań jest przygotowanie lepszego wdrażania praw socjalnych i usług podstawowych.

Obywatele mają prawo do ujętych w Europejskim Filarze Praw Socjalnych świadczeń takich jak np. dostęp do kultury i edukacji, opieki długoterminowej, służby zdrowia, opieki nad dziećmi i seniorami, dostępność do niezbędnych usług z uwzględnieniem ich konkurencyjności cenowej i jakości usług oraz minimalnego dochodu.

Sprawiedliwość społeczna nie powinna nikogo wykluczać a zapewnić równy dostęp do wszystkich usług podstawowych – np. ośrodka zdrowia, poczty itp. Ich brak może nawet wymagać rekompensaty. Równe traktowanie nie wyklucza także specjalnego podejścia do niektórych grup społecznych w tym osób starszych.

Usługi podstawowe nie są uregulowane prawami Unii Europejskiej. Każde państwo stosuje własne rozwiązania a ich ujednolicenie w UE nie jest w tej chwili możliwe. Sytuacja ta jest wyzwaniem dla europejskiej polityki i wymaga jak najszybszego uregulowania. Wiceprzewodniczący Grupy III EKES przywołał też pojęcie sprawiedliwości społecznej i jako przykład podał sprawiedliwość międzypokoleniową. Osoby starsze wniosły wielki wkład w tworzenie zarówno wartości materialnych, jak i niematerialnych dbając nie tylko siebie, ale również o interesy przyszłych pokoleń. Seniorzy powinni uważać młodych za swych duchowych spadkobierców, a ci powinni czuć odpowiedzialność wobec odchodzącego pokolenia – to zbuduje międzypokoleniową integrację.

Opracowały:

Maria Halina Starzyk

Barbara Gieroń

Słuchaczki Sądeckiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku